دانستنی هایی در مورد تشکیل و ثبت شرکت تضامنی

 یک نوع از شرکت های تجاری، شرکت تضامنی است. شرکت تضامنی، شرکتی است که در تحت اسم مخصوص برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می گردد. اگر دارایی شرکت برای تسویه تمام قروض شرکت کافی نباشد،در این صورت  هر یک از شرکا ی شرکت مسئول پرداخت تمام قرض های شرکت است.

تمام قرارداد هایی که بین شرکا برخلاف این ترتیب داده شده باشد، در مقابل اشخاص ثالث، کان لم یکن خواهد بود.

در مورد تشکیل و ثبت شرکت تضامنی موضوعات بسیاری قابل بررسی است . از جمله  این موضوعات، اسم شرکت ، الزامات قانونی ، تشکیل شرکت تضامنی ، سود ، زیان، سرمایه شرکت تضامنی ، مدیریت شرکت تضامنی، شرکا شرکت تضامنی، انتقال سهم الشرکه شرکا، مسئولیت شریک جدید، فوت شریک ، طلبکاران شرکت تضامنی، تبدیل شرکت تضامنی به سهامی و مدارک ثبت شرکت تضامنی که در مقاله به چند مورد از این ها می‌پردازیم:

موضوع شرکت

شرکت تضامنی از نظر شکلی و موضوعی یک شرکت  تجاری است ، در نتیجه،  نمیتوان شرکت تضامنی را برای امور غیرتجاری  تشکیل داد.

به علت این محدودیت، موضوع شرکت می تواند منحصر  به یک عمل تجاری یا اعمال تجاری مختلف باشد. حال باید توجه داشت که چون مدیران شرکت تضامنی وکیل تلقی می شوند ، اختیارات و مسئولیت های آن ها همان است که در شرکتنامه یا اساسنامه شرکت ذکر شده و شرکا بر روی آن توافق کرده اند. که البته این راه حل به ضرر اشخاص ثالثی است که با شرکت معامله می کنند، زیرا هر گاه معاملات مدیر خارج از حدود اختیارات او، به عنوان وکیل باشد، اشخاص ذکر شده حق رجوع به شرکت را نخواهند داشت. برعکس، شرکا اطمینان خواهند داشت که مدیر اگر از حدود اختیارات  واگذار شده به او خارج شود، خود باید پاسخگو باشد.

اسم شرکت:

در اسم شرکت تضامنی باید عبارت ” شرکت تضامنی ” و حداقل اسم یک نفر از شرکاء قید گردد. در صورتیکه اسم شرکت شامل اسامی تمام شرکاء نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر گردیده است عبارتی از قبیل “و شرکاء ” یا ” و برادران ” یا ” و پسران ” قید شود.

لزومات قانونی:

الف) از آنجا که اسم شرکت تضامنی مستلزم معرفی نام شریک یا شرکاء است به همین علت اگر  شریک مندرج در اسم شرکت فوت کند یا از جمع شرکاء خارج گردد باید نام یکی دیگر از شرکاء در اسم شرکت قید شود. اگر شرکت در خصوص جایگزینی نام یکی از شرکاء به توافق نرسند شرکت منحل می شود.

ب) با توجه به اینکه مسئولیت شرکاء تضامنی است هر کدام از آن ها چه به صورت فردی و چه بصورت جمعی در مقابل مطالبات بستانکاران متعهد و مسئولیت تام دارند. بنابراین بستانکار شرکت برای وصول مطالبات خود می‌تواند  به هر یک از شرکاء که دسترسی دارد مراجعه و نسبت به وصول آن ها اقدام کند و شرکت نمی تواند از بار مسئولیت شانه خالی کند هر چند وی حق دارد در قبال پرداخت به بستانکاران طبق اساسنامه سهم خود را از دیگر شرکاء مطالبه کند.

ج) چنانچه اساسنامه در خصوص تضامن شرکاء ترتیبی برخلاف قانون تجارت جایز شمارد مراتب صرفاَ بین شرکاء نافذ بوده و در قبال اشخاص ثالث بی اثر است.

تشکیل شرکت تضامنی

در تشکیل شرکت تضامنی، شرکا باید مطابق قانون شرکتنامه را  امضا کنند. در شرکتنامه، حدود ، مشارکت ، وظایف ، اختیارات و حقوق هر یک از شرکا تعیین می شود. حداقل مسائلی که در شرکتنامه ذکر می شود ، به موجب نمونه چاپی اداره ثبت شرکت ها عبارتند از : نام شرکت، نوع شرکت ، موضوع شرکت ، مراکز اصلی شرکت ، نشانی کامل آن ، اسامی شرکا ، شناسنامه و محل اقامت آن ها، مبدا تشکیل شرکت و مدت آن، سرمایه شرکت( نقدی و جنسی) ، میزان سهم الشرکه شرکا، مدیران شرکت و اختیارات آن ها و اشخاصی که حق امضا دارند، زمان رسیدگی به حساب ، ترتیب تقسیم سود ، فسخ شرکت ، محل شعب شرکت و بازرسان شرکت .

ثبت شرکتنامه باید به ثبت برسد وگرنه مطابق ماده 48 قانون، سند ذکر شده در هیچ یک از محاکم پذیرفته نمی‌شود مطابق ماده 195 قانون تجارت شرکتنامه باید به صورت سند رسمی تنظیم گردد. موارد شرکتنامه در دفتر ثبت شرکت ها ثبت می شود. اما ممکن است شرکای شرکت تضامنی، قبلاَ شرکتنامه را نزد یکی از دفاتر اسناد رسمی به ثبت رسانده باشند. در این صورت شرکت مجبور خواهد شد، دو حق ثبت پرداخت نماید، یکی حق ثبت دفتر خانه اسناد رسمی و دیگری حق ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها. با توجه به اینکه دفاتر ثبت شرکت، همان اعتبار دفاتر رسمی را دارند، به این جهت اشخاص، شرکتنامه را تنظیم می نمایند و بعداَ فقط در اداره ثبت شرکت ها به ثبت می رسانند.

سرمایه شرکت نیز باید تماماً پرداخت شده باشد اعم از نقدی و غیرنقدی. تقویم سهم الشرکه غیرنقدی، توسط خود شرکا به عمل می آید و تابع هیچ تشریفات خاصی نیست. از جانب هیچ مقام قضایی و اجرایی کنترل نمی شود. چه اگر سهم الشرکه غیرنقدی کمتر از ارزش واقعی تقویم شود، شرکا متضامناَ مسئول هستند و به ضرر خودشان اقدام کرده اند. به موجب ماده 118 قانون تجارت : ” شرکت تضامنی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی تقویم و تسلیم شده باشد”. تقویم سهم الشرکه غیرنقدی به تراضی تمام شرکا به عمل خواهد آمد.

سود، زیان ، سرمایه شرکت تضامنی

نکته اصلی در تقسیم سود و زیان بین شرکا این است که شرکا نسبت به سهم شراکت خود از سود منتفع و از زیان پس از انحلال به همان نسبت متحمل شده باشند. مگر آن که شرکتنامه غیر از این ترتیب را مقرر داشته باشد. گاهی اتفاق می افتد سهم یکی از شرکا در نفع یا ضرر کمتر یا بیشتر باشد. به عنوان مثال گاهی شرکت به اعتبار شخصی یا به مهارت فن و مدیریت کسی نیاز دارد، برای این که وی را وارد شرکت نماید سهم و منافع او را صدی ده بیش از آن چه که به نسبت سهم الشرکه به او می رسد، قرار می دهد یا در صورت ضرر، نصف آن چه که به سهم شریک مزبور تعلق می گیرد تحمل کند و بقیه را بین شرکا تقسیم نماید. باید توجه داشت که تعلق زیان فقط در روابط بین شرکا موثر است و در تضامن آن ها نسبت به اشخاص ثالث و طلبکاران اثری ندارد.

قانون گذار حداقل و حداکثری برای سرمایه شرکت تعیین نکرده است. بنابراین سرمایه شرکت می تواند مبلغ کمی باشد. این سرمایه اولیه و ذخیره های آینده شرکت، در مجموع دارایی شرکت را تشکیل می دهند که تضمین پرداخت طلب طلبکاران شرکت است.