نقش انگیزه در تولید محصول با کیفیت و حفظ کیفیت در بازار
حمایت از علامت تجاری علاوه بر کاهش هزینه جستجوی مصرفکننده منجر به کارایی بازار که ریشه در منطق کارایی پویا (ایجاد انگیزه) دارد میشود. این مسئله باید مد نظر قرار گیرد که این کارکرد علامت جدا از بحث جبران هزینه های تولید کننده است، چرا که اگر تولید کننده قادر به تولید نباشد، انگیزهای برای سرمایه گذاری در کیفیت و حفظ آن باقی نمیماند. به طور مثال فرضی را در نظر بگیرید که تاجر A قهوه فوری با کیفیت بالایی تحت علامت تجاری را تولید میکند. مسلماً این تاجر نسبت به تاجر B که قهوه فوری را با کیفیت پایینی تحت برند Y تولید میکند، قیمت بالاتری را مطالبه میکند. حال اگر تاجر B مجاز باشد که از علامت تجاری X استفاده کند، مصرفکنندگان قدرت تمایز بین قهوه X وY را از دست میدهند. متعاقباً تاجر A نیز دیگر انگیزه زیادی برای تولید قهوه با کیفیت بالا نخواهد داشت. در نتیجه چنین سواری مجانی، تولید کننده پاداش مناسبی برای ارائه کالا یا خدمات با کیفیت دریافت نمیکند، پس احتمالاً تلاشی نیز برای تولید کالای با کیفیت بالا یا تولید کالاهای متفاوت انجام نمیدهد و به تولید کالای با کیفیت متوسط یا ویژگی متوسط اکتفا میکند. در این حالت حقوق علائم تجاری که پیوند بین تجار و کالا یا خدماتشان را تضمین میکند، میتواند به عنوان مشترق اقتصادی در جهت تولید با کیفیت و ایجاد اموال فکری مانند آثار ادبی و هنری و اختراع تأثیر بسزایی داشته باشد. لازم است تأکید شود که درخصوص علائم تجاری تشویقی که از سوی قانون صورت میگیرد، برخلاف سایر اموال فگری به منظور تولید علامت تجاری نیست، بلکه مشوقی است که جنبه های تجاری کالا و خدماتی که حاوی علامت تجاری هستند را تحریک میکند. به عبارتی هدف حقوق علائم تجاری تولید واژههای جدید نیست بلکه ارائه ابزاری به دارنده حق برای شناساندن کالا و خدماتش در جهت تضمین رقابت اقتصادی موثر و کاراست. به این ترتیب منطق کارایی پویا (انگیزه)، کارکرد شناسایی مبدأ و حفظ کیفیت علامت تجاری را توجیه میکند.
بنابراین با حمایت از علامت تجاری، انگیزه مثبتی ایجاد میشود که منطق دوم شیکاگو برای توجیه حمایت از علامت را تشکیل میدهد. خصوصاً اعطاء حق انحصاری به صاحب علامت برای کسب شهرت تولید کننده را به ارزشمند کردن علامت تجاریاش ترغیب میکند و اصولاً حداکثرسازی ارزش علامت با سرمایهگذاری تولید کننده در تولید کالای با کیفیت و حفظ کیفیت همراه است. در اینجا نیز حمایت حقوق از علامت تجاری برای تحقق این امر ضروری است، چرا که سواری مجانی حتی یک نفر، از حسن شهرت علامت تجاری که نشان دهنده کالای با کیفیت است، باعث لطمه یا حتی از بین رفتن انگیزه سرمایه گذاری در تولید کننده میشود. به این ترتیب تئوری حقوق علائم تجاری مکتب شیکاگو بر این استدلال است که هم بازار را، به جهت تولید محصولات با کیفیت بالا و هم کارایی پویا در آن بازارها را، از طریق ایجاد انگیزه بر حفظ کیفیت و تسهیل و انتقال اطاعات قابل اعتماد از کالا و خدمات، ارتقاء میدهد.
به این ترتیب دو عامل کاهش هزینه جستجو و انگیزه، توجیه کننده حمایت از علامت تجاری هستند. در بحث کاهش هزینه جستجو، همانطور که بیان شد ملاک حقوق مصرف کننده است و آنچه مد نظر قرار میگیرد آسیبی است که در صورت عدم حمایت از علامت به مصرف کننده وارد میشود (هرچند که کاهش هزینه جستجو به طور غیرمستقیم به منافع تولید کننده نیز کمک میکنند). اما توجیهی که بر مبنای ایجاد انگیزه برای تولید کننده حمایت از علامت تجاری را توجیه میکند ظاهراً آنچه را مد نظر قرار میدهد، حفظ منافع تولید کننده و جلوگیری از آسیب مثبت اقتصادی است که در صورت عدم حمایت از علامت، به تولیدکننده و بازار اقتصادی و به تبع مصرفکننده وارد میشود.
ارسال نظر