دفاع در برابر نقد وارد بر حق مالکیت علامت تجاری
همانطور که بیان شد پذیرش حق مالکیت در خصوص علائم تجاری معطوف به قائل شدن دامنه حق مالکیت است. به نظر میرسد هر ملاکی برای تعیین این دامنه خودسرانه باشد مگر اینکه به نوعی دامنه حق با محاسبه رفاه اجتماعی محدود شود. به طور مثال ما میتوانیم برای مخترع کشتی بخار یک حق مالکیت دائمی قائل شویم تا مخترع از ساخت هرگونه کشتی بخاری که از این طریق کار میکند، جلوگیری کند. اما برای تعادل بین منافع مخترع و افراد جامعه این حق مالکیت محدود شده است. درخصوص علائم تجاری نیز میتوان قائل به این شد که علائم تجاری فقط حقوقی را اعطاء میکند که از استفاده رقابتی (استفاده از علامت روی کالای مشابه) ممانعت به عمل آورد، حقوقی که صرفاً از استفادههای رقابتی و قیاسی جلوگیری کند، حقوقی که مانع هرگونه استفاده تجاری شود، حقوقی که از هر گونه استفاده از علامت ممانعت کند. پاسخ به اینکه کدام یک از این حقوق مذکور باید به صاحب علامت اعطاء شود تنها از طریق مراجعه به رفاه اجتماعی حل میشود.
همچنین اینکه لاک در تئوری خود حق مالکیت را از طریق سلسلسه استنباطات منطقی توجیه کرده است. به این ترتیب که فرد مالک خویش است پس مالک کار خویش است.
به همین ترتیب با گسرتش این فرضیه، فرد استحقاق مالکیت بر آنچه از مشترکات که با کار خویش در آمیخته را نیز دارد. نقدی که برخی در توجیه حقوق علائم تجاری توسط نظریه لاک وارد کردهاند در همین جاست که آنچه لاک مد نظر داشته کار یدی شخص بوده نه صرف سرمایه گذاری. علیرغم نقدی که بیان شد به نظر میرسد که برداشت تعمیم یافته نظریه کار لاک بتواند توجیهی در حمایت از حقوق علائم تجاری باشد. آنچه مهم است همانطور که گفته شد این است که این نظریه هم دلیلی برای حمایت از کار مهم است همانطور که گفته شد این است که این نظریه هم دلیلی برای حمایت از کار یا سرمایه ارائه کرده و هم محدودۀ حمایت را مشخص کرده است.
درخصوص محدودیت مکانی علامت تجاری و تعارض آن با حق مالکیت، لازم به توضیح است که اندیشههای اعتباری از پنج ویژگی برخودار هستند. اول اینکه ساخته و پرداخته نیاز انساناند. دوم، ما به ازاء خارجی ندارند. سوم، مشمول صدق و کذب نمیشوند. چهارم، قابل لغو هستند و بالاخره پنجم، در زمانها و مکانهای مختلف میتواند به اشکال متفاوت باشد. مالکیت نیز به عنوان موضوعی اعتباری مشمول همین معیارها میگردد. پس درخصوص حق مالکیت بر علامت تجاری نیز هم قابلیت لغو مالکیت بر علامت بعد از سه سال عدم استفاده از علامت به جهت ویژگی چهارم قابل توجیه است و هم حق مالکیت بر علامتی که محدود به حوزههای جغرافیایی و طبقات خاصی از کالا و خدمات است به جهت ویژگی پنجم قابل توجیه است.
ارسال نظر